HIV/AIDS: Apakah Tanda-Tanda HIV pada Lelaki dan Wanita?

HIV atau Human Immunodeficiency Virus adalah jangkitan seksual yang memberi kesan kepada jutaan manusia di seluruh dunia termasuk Malaysia. Dalam artikel ini, kita akan membincangkan tanda-tanda HIV pada wanita dan lelaki, serta cara terbaik untuk menangani jangkitan ini. Mari kita kenali jangkitan HIV dan statistiknya di Malaysia terlebih dahulu.

Apa itu HIV dan AIDS?

HIV adalah virus yang menjangkiti tubuh manusia dan menyebabkan AIDS (Acquired Immune Deficiency Syndrome). Virus ini merebak melalui cecair badan seperti darah, air mani, susu ibu, dan cecair faraj. HIV tidak boleh diubati, tetapi dengan rawatan yang betul, penghidap HIV boleh hidup dengan baik.

HIV di Malaysia

Pada tahun 2020, terdapat sekitar 102,257 kes HIV di Malaysia yang direkodkan menurut data Kementerian Kesihatan Malaysia. Daripada jumlah ini, sebanyak 22% kes HIV adalah daripada golongan wanita. Laporan ini menunjukkan bahawa HIV adalah masalah kesihatan yang serius di Malaysia dan ia adalah penting untuk mengenal pasti tanda-tanda HIV pada peringkat awal.

Kesihatan Sebelum Diagnosis HIV

Individu mungkin tidak mengalami sebarang gejala khusus sebelum didiagnosis dengan HIV. Walau bagaimanapun, beberapa faktor boleh meningkatkan risiko jangkitan HIV seperti:

• Mempunyai pasangan yang HIV positif 
• Mempunyai sejarah penyakit kelamin (STD)
• Pernah melakukan hubungan seks tanpa perlindungan
• Perkongsian jarum suntikan

Jika anda mempunyai faktor risiko ini, dapatkan pemeriksaan lanjut daripada doktor untuk mengesahkan status jangkitan anda.

Tanda-Tanda HIV Pada Lelaki

Lelaki yang dijangkiti HIV mungkin akan mengalami tanda-tanda awal seperti berikut: 

• Tidak tertarik dengan aktiviti seksual 

Ramai lelaki yang dijangkiti HIV mengalami kehilangan libido (dorongan seksual atau keinginan untuk berhubungan seks) secara tiba-tiba atau beransur-ansur dan kurang minat dalam apa-apa aktiviti seksual. Ini boleh disebabkan oleh perubahan hormon yang disebabkan oleh virus, keletihan, atau kesan sampingan lain ubat rawatan.

• Prostatitis

Prostatitis adalah penyakit yang melibatkan radang pada prostat atau kelenjar prostat pada lelaki. Ia biasanya disebabkan oleh jangkitan bakteria atau virus seperti HIV dan boleh menjadi kronik jika tidak dirawat dengan sewajarnya. Ia adalah penting untuk menjalani ujian HIV bagi individu yang mengalami prostatitis dan mempunyai faktor risiko HIV. 

• Jangkitan Seksual

Jangkitan seksual adalah salah satu tanda awal HIV pada lelaki. Jangkitan seperti sifilis, gonorea, klamidia, dan herpes boleh meningkatkan risiko seseorang untuk mendapat HIV. 

Seseorang yang mempunyai jangkitan ini harus segera berjumpa dengan doktor untuk mendapatkan ujian saringan HIV. Jangkitan seksual haruslah dielakkan dengan langkah pencegahan seperti penggunaan kondom ketika berhubungan seks.

• Proktitis

Proktitis merujuk kepada keradangan di kawasan dubur dan rektum. Lelaki dengan HIV boleh mengalami proktitis. Gejala proctitis termasuk sakit semasa membuang air besar, sakit atau ketidakselesaan pada dubur dan pelepasan dubur. Proctitis juga boleh menjadi penunjuk awal penyakit HIV pada lelaki.

• Kanser Zakar (Penile Cancer)

Kanser zakar sangat jarang berlaku, tetapi lelaki dengan HIV mempunyai risiko yang lebih tinggi untuk menghidapnya. Tanda-tanda kanser zakar termasuk ketulan pada zakar, sakit di kawasan zakar dan ketidakselesaan ketika membuang air kecil. Lelaki yang mengalami gejala ini harus mendapatkan rawatan segera dan diuji untuk HIV.

Tanda-Tanda HIV Pada Wanita

• Sakit di bahagian atas dan bawah perut

Sakit atau kembung perut di bahagian atas dan bawah perut boleh menjadi tanda awal HIV. Wanita sering mengalami sakit di bahagian bawah perut akibat jangkitan pada rahim atau serviks. Sakit di bahagian atas pula menunjukkan masalah dengan hati atau pankreas.

• Perubahan haid

Wanita yang dijangkiti HIV boleh mengalami perubahan dalam kitaran haid mereka. Mereka mungkin mengalami pendarahan yang lebih atau kurang daripada biasa, atau haid yang tidak teratur.

• Keputihan yang luar biasa 

Keputihan yang berlebihan dan luar biasa daripada faraj juga boleh menjadi tanda HIV pada wanita. Gejala ini biasanya berlaku kerana sistem imun wanita terjejas akibat virus HIV. Keputihan ini juga boleh menjadi tanda lain seperti jangkitan kuman yang memerlukan rawatan segera. Jangkitan yis boleh menyebabkan keputihan, kegatalan pada alat kelamin dan bahagian dalam mulut.

• Rasa sakit semasa melakukan hubungan seks

Sakit atau ketidakselesaan semasa hubungan seks juga boleh menjadi tanda HIV pada wanita. Ini kerana virus HIV boleh menyebabkan masalah pada sistem saraf dan boleh menyebabkan kesakitan semasa hubungan seks. Wanita yang mengalami masalah ini perlu mendapatkan rawatan secepat mungkin dan menjalani ujian HIV.

Gejala Umum HIV

• Gejala seperti selsema

Gejala ini boleh menjadi tanda awal HIV pada wanita. Ia biasanya muncul dalam masa 2-4 minggu selepas pendedahan kepada virus dan boleh bertahan selama beberapa minggu. Antara gejala yang boleh berlaku termasuklah:

• Sakit kepala: Sakit kepala yang berterusan yang tidak hilang dengan ubat biasa juga boleh menjadi tanda awal HIV pada wanita.

• Demam: Demam atau suhu badan yang meningkat sedikit juga boleh menjadi tanda awal HIV pada wanita.

• Batuk kronik: Pesakit juga boleh mengalami batuk berpanjangan yang tidak sembuh untuk jangka masa yang lama.

• Bersin: Bersin yang berterusan disertai dengan hidung berair atau tersumbat juga boleh menjadi tanda awal HIV.

​

• Kurang tenaga dan letih

Kekurangan tenaga atau keletihan adalah gejala yang sering dikaitkan dengan HIV. Gejala ini kekal walaupun selepas rehat yang mencukupi. Sekiranya anda mengalami gejala ini lebih daripada dua minggu, anda harus berjumpa doktor untuk mendapatkan pemeriksaan kesihatan.

• Pembengkakan pada nodus limfa

Nodus limfa adalah sebahagian daripada sistem imun badan yang membantu melawan jangkitan. Pada individu yang terjejas oleh HIV, nodus limfa boleh menjadi tersumbat akibat virus HIV yang menyerang sel imun badan, termasuk sel dalam nodus limfa. 

Nodus limfa yang bengkak biasanya berlaku di leher, ketiak, atau pangkal paha.

• Penurunan berat badan

Individu yang dijangkiti HIV sering mengalami penurunan berat badan yang drastik. Ini disebabkan oleh gangguan sistem imun badan akibat virus HIV yang membekalkan sel darah putih sehingga metabolisme badan tidak berfungsi secara optimum.

• Kerap demam

Demam berulang adalah tanda bahawa sistem imun badan seseorang individu cuba melawan jangkitan virus. Demam berlaku apabila suhu badan meningkat sebagai tindak balas kepada jangkitan dalam badan. Demam yang disebabkan oleh HIV boleh berlaku secara tiba-tiba dan berterusan untuk jangka masa yang lama.

•  Berpeluh malam

Individu yang dijangkiti HIV juga boleh mengalami peluh berlebihan pada waktu malam. Peluh ini boleh menyebabkan kain katil dan pakaian menjadi basah dan melekit. Berpeluh berlebihan pada waktu malam adalah tanda bahawa sistem imun badan berfungsi untuk melawan virus. Ia juga boleh disebabkan oleh perubahan hormon dalam badan akibat jangkitan HIV.

• Oral thrush 

Sariawan mulut atau oral thrush adalah jangkitan pada mulut yang disebabkan oleh kulat dan biasa berlaku pada orang yang mempunyai imun yang lemah seperti pesakit HIV. 

Ia kelihatan seperti lesi putih yang berkembang di dalam mulut yang dan boleh merebak ke kawasan lain seperti tekak, esofagus dan lapisan perut jika tidak dirawat.

• Ruam kulit 

Salah satu tanda HIV ialah ruam kulit atau kulit yang mengelupas dan sukar untuk sembuh. Ruam kulit ini boleh muncul di mana-mana bahagian badan dan biasanya berlaku dalam masa 2 hingga 3 minggu selepas terdedah kepada virus HIV. Ruam kulit ini juga boleh disertai dengan demam, sakit kepala, sakit tekak dan keletihan.

• Kehilangan ingatan jangka pendek

Kehilangan ingatan jangka pendek secara tiba-tiba juga boleh menjadi tanda awal HIV. Individu yang terjejas oleh HIV boleh mengalami masalah dengan ingatan jangka pendek mereka dan mengambil masa yang lebih lama untuk mengingati perkara yang baru mereka pelajari.

Bila Perlu Berjumpa Doktor?

Jika anda mengalami gejala ini, segera berjumpa doktor untuk pemeriksaan lanjut. Anda juga harus berjumpa doktor jika anda berisiko tinggi dijangkiti HIV, seperti melakukan hubungan seks tanpa perlindungan, berkongsi jarum dengan pengguna dadah lain, atau mempunyai sejarah penyakit kelamin.

Doktor akan memeriksa kesihatan anda dan melakukan ujian darah untuk mengesahkan sama ada anda menghidap HIV atau tidak. Jika ujian darah mengesahkan HIV, doktor akan menyemak pilihan rawatan terbaik untuk kesihatan anda.

Jangan Tunggu Lagi!

Walaupun diagnosis HIV boleh menyebabkan ketakutan dan kebimbangan bagi ramai orang, adalah sangat penting untuk mendapatkan rawatan awal. Lebih cepat seseorang mendapat rawatan, lebih baik prognosis dan lebih rendah peluang untuk mendapat AIDS. Jadi jangan tunggu lagi dan bertindak sekarang!