Kanser Limfoma: Faktor Risiko, Gejala, Rawatan dan Pencegahan

Apa Itu Kanser Limfoma?

Kanser limfoma merupakan sejenis kanser yang bermula dalam sistem limfa. Sistem limfa merupakan sebahagian daripada sistem imun manusia yang membantu melindungi tubuh daripada penyakit dan jangkitan. Kanser limfoma bermula apabila sel limfa menjadi tidak normal dan membiak dengan cepat. Sel-sel abnormal ini kemudiannya membentuk tumor dalam nodus limfa atau organ limfa yang lain.

Kanser limfoma terbahagi kepada dua jenis: Hodgkin dan bukan Hodgkin. Limfoma Hodgkin biasanya memberi kesan kepada golongan muda dan remaja manakala limfoma bukan Hodgkin lebih kerap berlaku pada orang dewasa. Walau bagaimanapun, kedua-dua jenis kanser limfoma boleh berlaku pada pada mana-mana peringkat umur.

Faktor Risiko Kanser Limfoma

Terdapat beberapa faktor risiko yang boleh meningkatkan risiko seseorang mendapat kanser limfoma. Antaranya ialah:

• Umur: Kanser limfoma lebih kerap berlaku pada orang yang lebih tua, terutamanya mereka yang berumur lebih dari 60 tahun.

• Jantina: Lelaki mempunyai risiko lebih tinggi mendapat limfoma berbanding wanita.

• Faktor Keturunan: Seseorang yang mempunyai sejarah keluarga kanser limfoma mempunyai risiko yang lebih tinggi untuk menghidap kanser limfoma.

• Bahan Kimia Berbahaya: Pendedahan kepada bahan seperti bahan pencemaran udara, racun perosak dan pelarut organik boleh meningkatkan risiko seseorang untuk mendapat kanser limfoma.

• Virus dan Bakteria: Beberapa virus dan bakteria dikaitkan dengan kanser limfoma, termasuk virus Epstein-Barr, virus hepatitis C dan bakteria Helicobacter pylori.

Tanda & Gejala Kanser Limfoma

Kanser limfoma mempunyai pelbagai tanda dan gejala yang berbeza-beza bergantung kepada jenis limfoma. Ini termasuk:

• Pembengkakan Nodus Limfa

Nodus limfa yang membesar di leher, ketiak, atau pangkal paha adalah tanda biasa kanser limfoma.

• Demam dan Berpeluh Malam

Pesakit boleh mengalami demam dan peluh malam yang teruk. Ia juga merupakan tanda awal kanser limfoma.

• Keletihan dan Berat Badan

Keletihan dan penurunan berat badan yang tidak dapat dijelaskan juga boleh menjadi tanda kanser limfoma.

• Tekanan pada Organ Lain

Kanser limfoma yang merebak dalam organ seperti perut atau dada boleh memberi kesan tekanan pada organ. Ini menyebabkan kesakitan dan ketidakselesaan bagi pesakit limfoma.

• Sakit kepala dan Kekeliruan

Kanser limfoma yang ada dia bahagian otak boleh menyebabkan gejala saraf dan otak seperti sakit kepala dan kekeliruan.

Cara Mengesan Kanser Limfoma

Kanser limfoma boleh dikesan melalui beberapa kaedah seperti:

• Pemeriksaan Fizikal - Doktor akan memeriksa badan untuk mengesan tanda-tanda kanser limfoma seperti ketulan pada nodus limfa atau organ lain.

• Ujian Darah - Ujian darah digunakan untuk mengukur bilangan sel darah putih dan untuk mengesan tanda-tanda kanser dalam darah.

• Biopsi - Doktor akan mengambil sampel tisu daripada ketulan atau organ yang disyaki terjejas akibat limfoma. Sampel tisu itu  kemudiannya diuji di makmal untuk memastikan jenis kanser limfoma.

• X-ray dan CT scan - X-ray dan CT scan digunakan untuk menghasilkan gambar organ dalaman. Ini boleh membantu doktor untuk mengenal pasti ketulan atau organ yang dijangkiti kanser limfoma.

• Imbasan PET - Imbasan ini menggabungkan imej imbasan dengan bahan radioaktif untuk menghasilkan gambaran yang lebih jelas mengenai organ dan sel yang tidak normal.

Dalam kebanyakan kes, gabungan kaedah pengesanan akan digunakan untuk mengesahkan diagnosis kanser limfoma.

Rawatan Kanser Limfoma

Rawatan untuk limfoma bergantung pada jenis dan tahap kanser. Berikut adalah beberapa rawatan biasa yang digunakan untuk merawat kanser limfoma:

1. Kemoterapi: Kemoterapi merujuk kepada penggunaan ubat untuk membunuh sel kanser. Ubat ini boleh diambil secara oral atau diberikan melalui suntikan ke dalam vena. Kemoterapi biasanya diberikan dalam sesi berkala selama beberapa bulan.

2. Radioterapi: Radioterapi menggunakan x-ray atau sinar gamma untuk membunuh sel-sel kanser. Rawatan ini biasanya dilakukan pada kawasan yang terkena kanser limfoma.

3. Terapi Antibodi Monoklonal: Terapi Antibodi Monoklonal ialah rawatan yang menggunakan antibodi tiruan untuk menyerang sel kanser. Antibodi direka untuk mengikat protein khas pada sel kanser dan membunuhnya.

4. Terapi Sel T: Terapi Sel T ialah prosedur rawatan yang menggunakan sel T manusia yang diubah suai untuk menyerang sel kanser. Sel T diubah suai untuk mempunyai keupayaan untuk mengenal pasti dan menyerang sel kanser.

5. Rawatan Gabungan: Kadangkala, beberapa jenis rawatan akan digunakan untuk mengatasi kanser limfoma. Sebagai contoh, kemoterapi dan radioterapi boleh digunakan bersama untuk meningkatkan keberkesanan rawatan.

Kesan Sampingan Rawatan Kanser Limfoma

Rawatan Kanser Limfoma seperti kemoterapi, terapi sinaran dan terapi biologi mempunyai kesan sampingan yang mungkin berlaku pada pesakit. Ini termasuk:

• Keletihan

Keletihan adalah kesan sampingan biasa rawatan kanser. Pesakit mungkin terasa sangat letih dan kekurangan tenaga.

• Keguguran rambut

Kemoterapi dan radioterapi boleh menyebabkan keguguran rambut. Rambut mungkin menjadi nipis atau gugur, atau pesakit mungkin kehilangan kesemua rambut.

• Loya dan muntah

Kebanyakan jenis rawatan kanser boleh menyebabkan loya dan muntah. Terdapat ubat-ubatan yang boleh membantu mengurangkan gejala ini.

• Risiko jangkitan

Rawatan kanser boleh melemahkan sistem imun pesakit dan meningkatkan risiko jangkitan.

• Kudis mulut dan ulser mulut

Kemoterapi boleh menyebabkan luka mulut dan ulser. Pesakit boleh mengambil ubat untuk membantu mengurangkan kesakitan dan jangkitan.

• Masalah penghadaman

Rawatan kanser boleh menyebabkan masalah pencernaan, seperti cirit-birit atau sembelit.

• Masalah kardiovaskular

Rawatan kanser seperti kemoterapi antrasiklin, boleh menyebabkan masalah kardiovaskular, seperti kegagalan jantung.

• Masalah buah pinggang

Sesetengah ubat kemoterapi boleh menyebabkan masalah buah pinggang.

• Masalah saraf

Sesetengah ubat kemoterapi boleh menyebabkan masalah saraf, seperti kebas atau kesemutan.

• Masalah kesuburan

Sesetengah jenis rawatan kanser boleh menyebabkan masalah kesuburan pada lelaki dan wanita.

Langkah-langkah Pencegahan Kanser Limfoma:

• Gaya hidup sihat

Amalkan gaya hidup sihat dengan pemakanan seimbang, bersenam secara berkala, dan mengelakkan penggunaan rokok dan alkohol. Gaya hidup sihat boleh membantu mengekalkan sistem imun yang kuat dan mengurangkan risiko kanser limfoma.

• Mengekalkan sistem imun yang sihat

Sistem imun yang kuat boleh membantu tubuh melawan jangkitan dan kanser. Oleh itu, anda harus mendapat tidur yang cukup dan elakkan mengambil ubat yang tidak perlu atau tidak diluluskan oleh kerajaan.

• Elakkan pendedahan kepada bahan kimia berbahaya

Pendedahan kepada bahan kimia berbahaya seperti bahan kimia isi rumah, pejabat atau kilang, dan alatan tukang toksik adalah berbahaya untuk kesihatan. Jika anda terdedah kepada bahan kimia di tempat kerja, pastikan anda memakai peralatan pelindung diri yang sesuai.

• Pantau kesihatan anda dengan kerap

Pantau tahap kesihatan anda dengan kerap dengan melawat doktor menjalani ujian yang disyorkan. Ini boleh membantu mengesan kanser limfoma pada peringkat awal dan meningkatkan keberkesanan rawatan.

• Kurangkan pendedahan kepada sinaran

Sinaran terutamanya daripada sinar-X dan sinar gamma boleh meningkatkan risiko kanser limfoma. Kurangkan pendedahan anda kepada sinaran dengan hanya mendapatkan ujian radiologi yang diperlukan dan memakai peralatan pelindung diri yang sesuai jika anda terdedah kepada sinaran ini di tempat kerja.

Jangan Abaikan Kesihatan Anda!

Mengekalkan kesihatan yang baik adalah penting untuk mengurangkan risiko limfoma dan jenis kanser lain. Amalkan gaya hidup sihat dan ambil langkah pencegahan yang sewajarnya. Jangan abaikan tanda-tanda awal kanser dan pastikan anda menjalani pemeriksaan kesihatan secara berkala bagi mengesan kanser pada peringkat awal. Jangan abaikan kesihatan kerana ia adalah tanggungjawab setiap individu terhadap diri sendiri.