Punca Kanser Limfoma: Kurangkan Risiko, Hidup Lama!

Limfoma adalah sejenis kanser yang bermula dalam sel-sel sistem limfa. Sistem limfa adalah sebahagian daripada sistem imun manusia yang membantu tubuh melawan jangkitan dan penyakit. Terdapat dua jenis utama limfoma iaitu limfoma Hodgkin (hodgkin's lymphoma) dan limfoma bukan Hodgkin (non-hodgkin's lymphoma). 

Limfoma bukan Hodgkin adalah jenis yang lebih biasa daripada limfoma Hodgkin dan ia boleh dibahagikan kepada pelbagai jenis. Limfoma bukan Hodgkin boleh menjejaskan sesiapa sahaja, namun lebih biasa dihidapi oleh orang dewasa berbanding kanak-kanak.

Mengapa Limfoma Berbahaya?

Limfoma boleh merebak ke bahagian badan yang lain dengan cepat yang menyebabkannya sangat berbahaya untuk kesihatan. Apabila sel limfa menjadi tidak normal dan membesar secara tidak terkawal, ia boleh membentuk tumor yang merebak ke organ lain dalam badan, seperti hati, paru-paru, dan tulang. Jika tidak dirawat dengan cepat, penyakit kanser limfoma boleh membawa kepada masalah kesihatan yang serius dan juga kematian.

Punca & Faktor Risiko Limfoma

Walaupun punca limfoma tidak diketahui secara pasti, terdapat beberapa faktor risiko yang dikaitkan dengan risiko penyakit ini. Antaranya ialah:

• Um​ur

Risiko mendapat limfoma meningkat dengan usia. Lebih banyak kes limfoma berlaku pada orang yang berumur lebih dari 60 tahun, tetapi ia juga boleh berlaku pada kanak-kanak dan remaja.

• Sejarah Keluarga

Orang yang mempunyai sejarah keluarga limfoma berada pada risiko yang lebih tinggi untuk mendapat penyakit ini. Jika salah seorang ahli keluarga terdekat anda telah didiagnosis dengan limfoma, risiko anda untuk menghidap penyakit ini juga akan meningkat.

• Penyakit Autoimun

Penyakit autoimun adalah keadaan di mana sistem imun seseorang secara tidak sengaja menyerang tisu badan sendiri.Contoh penyakit autoimun termasuk lupus, arthritis rheumatoid, dan sklerosis berganda. 

Individu yang mempunyai penyakit autoimun, terutamanya mereka yang menjalani rawatan imunosupresif untuk mengurangkan tindak balas sistem imun, mempunyai risiko yang lebih tinggi untuk mendapat limfoma.

• Imun yang Lemah

Individu yang mempunyai sistem imun yang lemah juga mempunyai risiko yang lebih tinggi untuk mendapat limfoma. Ini boleh berlaku disebabkan oleh penyakit kongenital atau dipengaruhi oleh faktor seperti penyakit kronik, rawatan kanser atau rawatan imunosupresif.

Kebanyakan jenis limfoma menyebabkan imun yang lemah, termasuk limfoma Burkitt yang biasanya berlaku pada kanak-kanak di kawasan dunia yang tidak mempunyai akses kepada ubat yang mencukupi.

• Jangkitan Bakteria dan Virus

Jangkitan ini boleh meningkatkan risiko seseorang mendapat limfoma. Virus seperti Epstein-Barr dan HIV dikaitkan dengan peningkatan risiko limfoma Hodgkin, manakala limfoma bukan Hodgkin dikaitkan dengan virus hepatitis C. 

Seseorang yang sering terdedah kepada jangkitan ini harus mengambil langkah untuk mengelak daripada dijangkiti penyakit ini.

• Rawatan Radiasi

Rawatan ini adalah terapi biasa yang digunakan untuk mengawal dan merawat kanser. Ia melibatkan pendedahan kepada sinar-x atau sinar gamma yang diarahkan ke kawasan yang terjejas oleh kanser. Pesakit kanser lain mempunyai risiko menghidap limfoma akibat rawatan radiasi ini.

• Berat Badan

Berat badan juga memainkan peranan dalam risiko limfoma. Orang yang mempunyai berat badan yang lebih atau obes mempunyai risiko yang lebih tinggi untuk menghidap beberapa jenis limfoma, termasuk limfoma bukan Hodgkin, berbanding orang yang mempunyai berat badan normal. 

• Bahan Kimia

Pendedahan kepada bahan kimia juga dikaitkan dengan risiko limfoma. Sesetengah bahan kimia seperti racun perosak dan bahan kimia dalam rokok dikaitkan dengan peningkatan risiko limfoma. Orang yang terdedah kepada bahan kimia ini mungkin mempunyai risiko yang lebih tinggi namun kesan pendedahan kepada bahan ini masih memerlukan kajian lanjut.

Adakah Lelaki Lebih Berisiko Mendapat Limfoma?

Menurut kajian yang dilakukan, lelaki mempunyai risiko lebih tinggi untuk mendapat jenis limfoma tertentu berbanding wanita. Sebagai contoh, lelaki mempunyai risiko yang lebih tinggi untuk mendapat jenis limfoma Hodgkin. Kajian ini menunjukkan bahawa lelaki mempunyai risiko 1.5 kali lebih tinggi untuk mendapat limfoma ini berbanding wanita.

Tambahan pula, lelaki juga mempunyai risiko yang lebih tinggi untuk mendapat limfoma sel B bukan Hodgkin (NHL). Walau bagaimanapun, faktor risiko ini mungkin berbeza bergantung pada jenis limfoma yang dipertimbangkan.

Apa Yang Berlaku Selepas Diagnosis Limfoma?

Apabila seseorang individu mengalami limfoma, ia akan menjejaskan kehidupan individu itu dari segi fizikal, mental dan sosial. Terdapat beberapa perkara yang akan berlaku selepas seseorang individu disahkan menghidap limfoma. Antaranya ialah:

• Rawatan

Setelah diagnosis dibuat, pesakit akan diberi rawatan berkaitan jenis dan peringkat limfoma yang dihadapi. Rawatan untuk limfoma mungkin termasuk kemoterapi, radioterapi, atau terapi sasaran molekul. 

Pesakit mungkin perlu menjalani rawatan tetap, termasuk sesi pemeriksaan dan pemantauan oleh pakar onkologi.

• Kesihatan Fizikal 

Individu yang menghidap limfoma mungkin mengalami simptom seperti keletihan, demam, penurunan berat badan, kesukaran bernafas, pembengkakan nodus limfa dan lain-lain. 

Oleh itu, pesakit perlu menjaga kesihatan fizikal mereka dengan mengambil makanan seimbang, bersenam dan menjalani gaya hidup sihat.

• Kesan Emosi

Pesakit limfoma boleh mengalami tekanan mental dan kebimbangan. Mereka mungkin mengalami perasaan tidak pasti, takut dengan masa depan mereka. Dalam situasi ini, sokongan keluarga, rakan dan profesional kesihatan adalah sangat penting untuk membantu mereka menghadapi tekanan dan kebimbangan.

• Kehidupan Sosial

Pesakit mungkin perlu menukar rutin mereka untuk menampung rawatan yang diberikan. Mereka mungkin perlu membatalkan rancangan sosial, mengambil cuti dari kerja, atau mengurangkan aktiviti yang menuntut secara fizikal. 

• Kualiti Hidup

Selepas diagnosis limfoma, kualiti hidup pesakit mungkin terjejas. Oleh itu, pesakit perlu mengekalkan keseimbangan hidup yang sihat dan positif untuk meningkatkan kualiti hidup mereka. 

Mereka boleh melibatkan diri dalam aktiviti yang membantu mereka mengurangkan tekanan seperti yoga, meditasi atau membaca.

Kurangkan Risiko Anda Untuk Limfoma Hari ini!

Berikut adalah beberapa cara untuk mengurangkan risiko limfoma:

• Amalkan pemakanan yang sihat dan seimbang

Makan makanan yang sihat dan seimbang, seperti buah-buahan, sayur-sayuran, bijirin penuh, protein tanpa lemak dan lemak seimbang boleh membantu mengurangkan risiko limfoma.

• Kekalkan berat badan yang sihat

Mengekalkan berat badan yang sihat melalui makan makanan yang sihat dan bersenam secara teratur boleh membantu mengurangkan risiko limfoma.

• Bersenam dengan kerap

Bersenam dengan kerap boleh membantu mengurangkan risiko limfoma dan membantu mengekalkan kesihatan yang baik secara umum. Ia adalah disyorkan untuk bersenam sekurang-kurangnya 30 minit setiap hari.

• Elakkan merokok dan pengambilan alkohol

Merokok dan pengambilan alkohol boleh meningkatkan risiko limfoma. Oleh itu, elakkan merokok dan pengambilan alkohol untuk mengurangkan risiko.

• Lindungi diri anda daripada bahan kimia berbahaya

Pendedahan kepada bahan kimia berbahaya seperti racun serangga, racun herba dan pelarut boleh meningkatkan risiko limfoma. Pastikan anda mengambil langkah berjaga-jaga keselamatan dan mengelakkan pendedahan kepada bahan kimia berbahaya.

• Menjalankan pemeriksaan berkala

Pemeriksaan biasa boleh membantu mengesan limfoma pada peringkat awalnya. Oleh itu, ia adalah disyorkan untuk menjalani pemeriksaan berkala bagi mengurangkan risiko limfoma.

• Kurangkan tekanan dan kebimbangan

Tekanan dan kebimbangan boleh meningkatkan risiko limfoma. Amalkan teknik menenangkan seperti yoga dan meditasi untuk membantu mengurangkan tekanan dan kebimbangan.

• Elakkan pendedahan kepada radiasi

Pendedahan kepada sinaran, seperti sinar-X, boleh meningkatkan risiko limfoma. Elakkan pendedahan yang tidak perlu kepada radiasi. Jika anda bekerja dalam sektor yang menggunakan radiasi, dapatkan nasihat perubatan untuk melindungi anda daripada limfoma.

Dengan mengambil langkah-langkah ini, anda boleh mengurangkan risiko limfoma dan mengekalkan kesihatan anda secara keseluruhan. Segera berjumpa dengan doktor jika anda mengalami sebarang gejala risiko atau ingin mengetahui risiko anda untuk penyakit ini.