Home Info Kesihatan Perancang Keluarga Kontraseptif Pilihan Kontraseptif: IUD dan Implan (LARC)

Pilihan Kontraseptif: IUD dan Implan (LARC)

Memahami LARC: IUD dan Implan untuk Kontraseptif Tanpa Rumit | DoctorOnCall

Apa itu LARC?

Anda mungkin tidak biasa dengan istilah "kontraseptif jangka panjang" (LARC), tetapi mungkin pernah mendengar tentang jenis kontraseptif yang termasuk dalam kategori ini: alat dalam rahim(IUD) dan implan.[1]

Kaedah LARC merevolusikan perancangan keluarga melalui keberkesanan dan pendekatan yang mudah serta menawarkan kaedah kontraseptif yang berkesan dengan usaha yang minimum.[1] Sebaik sahaja peranti dikeluarkan, kesuburan kembali dengan cepat.[1]

Ikuti kami dalam perjalanan ini untuk menguraikan LARC dengan menawarkan maklumat tentang keberkesanan, tempoh dan kemudahan penggunaannya. Kemudi dunia kontraseptif jangka panjang dengan yakin dan jelas!

Apa itu IUD?

Alat dalam rahim (IUD/IUCD) ialah alat kecil berbentuk T yang dimasukkan ke dalam rahim untuk mengelakkan kehamilan.[2] Peranti ini mengubah persekitaran rahim dan menjadikannya tidak sesuai untuk persenyawaan sperma dan telur.[2]

IUD adalah salah satu bentuk kawalan kelahiran yang paling boleh dipercayai, dengan kadar keberkesanan melebihi 99%.[2] Ia mudah dan mudah diselenggara serta memberikan perlindungan jangka panjang tanpa penyelenggaraan harian. Sebaik sahaja IUD dimasukkan, ia berfungsi selama beberapa tahun.[2]

Jenis Alat Dalam Rahim (IUD)

1. IUD Tembaga

  • Cara Ia Berfungsi: IUD tembaga melepaskan ion kuprum ke dalam rahim, yang merupakan toksik kepada sperma.[2] Ini menjejaskan pergerakan serta keupayaan sperma untuk menyuburkan telur.[2]
  • Manfaat IUD tembaga:
  1. Melindungi daripada risiko kehamilan[3]
  2. Mungkin berpotensi menawarkan perlindungan terhadap kanser endometrium (kanser lapisan rahim) dan kanser serviks[3]
  3. Mengurangkan risiko kehamilan ektopik[3]
  • Cara Mendapatkan IUD Tembaga: Pembekal penjagaan kesihatan terlatih akan memasukkan IUD dalam lawatan klinik singkat yang mengambil masa kira-kira 10 minit.[4] Anda mungkin merasa sedikit tidak selesa, tetapi jangan risau, kerana anestesia tempatan boleh diberikan. Dalam sesetengah kes, sedatif juga boleh digunakan.[4] 
  • Keberkesanan dan Tempoh: Sebaik sahaja dimasukkan, IUD tembaga memberikan kontraseptif berterusan sehingga 10 tahun.[4] Ia berfungsi dengan serta-merta dan memberikan perlindungan berpanjangan terhadap kehamilan.[4]
  • Kesan Sampingan: Perubahan dalam kitaran haid anda mungkin berlaku, terutamanya dalam tempoh 3 hingga 6 bulan pertama. Ini boleh menyebabkan gejala seperti pendarahan berpanjangan dan berlebihan, haid tidak teratur, dan peningkatan ketidakselesaan atau kesakitan semasa haid.[3]

2. IUD Hormon

  • Cara Ia Berfungsi: IUD hormon melepaskan sejumlah kecil hormon progestin ke dalam rahim.[3] Ini menyebabkan lendir serviks menjadi pekat dan menyukarkan sperma untuk mencapai telur. Selain itu, lapisan rahim menjadi lebih nipis.[3]
  • Manfaat IUD Hormon:
  1. Memberi perlindungan terhadap kehamilan dan mengurangkan risiko anemia kekurangan zat besi[3]
  2. Mungkin berpotensi memberikan sedikit perlindungan terhadap kanser endometrium dan serviks[3]
  3. Melegakan senggugut dan mengurangkan pendarahan haid yang banyak, serta gejala endometriosis, termasuk sakit pelvis dan pendarahan yang tidak teratur[3]
  4. Mengurangkan risiko kehamilan ektopik[3]
  • Cara Mendapatkan IUD Hormonal: Pembekal penjagaan kesihatan terlatih akan memasukkan IUD dalam lawatan klinik singkat yang mengambil masa kira-kira 15 minit.[5] Anda mungkin merasa sedikit tidak selesa, tetapi jangan risau, kerana anestesia tempatan boleh diberikan. Dalam sesetengah kes, sedatif juga boleh digunakan.[5]
  • Keberkesanan dan Tempoh: IUD hormon menawarkan kontraseptif yang berkesan sehingga 3 hingga 5 tahun bergantung kepada jenisnya. Ia mula berfungsi serta-merta selepas dimasukkan.[3]
  • Kesan Sampingan: Anda mungkin mengalami perubahan dalam kitaran haid anda, seperti pendarahan ringan, haid tidak teratur, atau ketiadaan kitaran haid.[3] Di samping itu, kesan sampingan ringan lain seperti jerawat, sakit kepala, dan sakit payudara juga boleh berlaku.[3]

Apa itu Implan?

Implan berfungsi dengan melepaskan hormon progestin secara berterusan ke dalam badan wanita.[6] Hormon ini serupa dengan hormon progesteron semulajadi. Ia beroperasi melalui:

  • Penghalangan pembebasan telur oleh ovari (ovulasi)[6]
  • Penebalan lapisan serviks untuk menghalang sperma daripada mencapai telur[6]

Manfaat Implan

Implan menawarkan beberapa manfaat penting seperti:

  • Perlindungan terhadap kehamilan[3]
  • Memberikan sedikit perlindungan terhadap anemia kekurangan zat besi[3]
  • Mengurangkan risiko kehamilan ektopik[3]

Cara Mendapatkan Implan

Implan kontraseptif ialah rod kecil yang fleksibel yang dimasukkan di bawah kulit lengan atas anda. Prosedurnya cepat dan mudah, terasa seperti menerima suntikan.[7] Untuk memastikan keselesaan anda, anestesia tempatan digunakan untuk kebas kawasan tersebut.[7]

Salah satu kelebihan implan perancang adalah sifat kaedah ini tidak kekal.[7] Doktor atau jururawat terlatih boleh mengeluarkannya pada bila-bila masa.[7] Pembuangan implan ialah prosedur cepat dan mudah yang turut menggunakan anestesia tempatan untuk keselesaan anda.[7]

Keberkesanan & Tempoh Implan

Implan kontraseptif sangat berkesan dan menjamin lebih daripada 99% perlindungan terhadap kehamilan.[7] Sebaik sahaja dimasukkan, ia memberikan perlindungan sehingga tiga tahun.[7] Ini menjadikannya pilihan ideal untuk wanita yang tidak boleh menggunakan kontraseptif berasaskan estrogen dan mendapati lebih sukar untuk mengekalkan rutin pil harian yang konsisten.[7]

Kesan Sampingan Implan

Walaupun implan adalah cara yang sangat berkesan untuk mencegah kehamilan, kadangkala ia boleh menyebabkan kesan sampingan. Ini termasuk perubahan dalam kitaran haid, seperti aliran yang lebih ringan atau lebih lama, atau corak yang tidak teratur.[3]Gejala seperti sakit kepala, sakit perut, jerawat, atau perubahan berat badan juga mungkin berlaku.[3] Sesetengah individu juga mungkin mengalami sakit payudara, pening, perubahan emosi, atau loya.[3]

Jika anda mempunyai kebimbangan tentang kemungkinan kesan sampingan ini, hubungi doktor anda untuk mendapatkan nasihat dan sokongan yang sesuai untuk keadaan anda.

Siapa yang Boleh Menggunakan LARC?

IUD dan implan sesuai untuk kebanyakan wanita. Ia boleh digunakan dengan selamat dan berkesan dengan:[3]

  • Wanita yang sudah mempunyai anak atau yang belum mempunyai anak[3]
  • Wanita yang sudah berkahwin atau belum berkahwin[3]
  • Wanita dari pelbagai peringkat umur, termasuk remaja dan berumur lebih dari 40 tahun[3]
  • Wanita yang baru-baru ini mengalami pengguguran, keguguran, atau kehamilan ektopik[3]
  • Wanita yang sedang menyusukan anak[3]
  • Wanita yang mengalami anemia semasa atau sebelumnya[3]
  • Wanita yang hidup dengan HIV, sama ada dengan atau tanpa terapi antiretroviral[3]

Siapa yang Tidak Boleh Menggunakan LARC?

Walaupun IUD dan implan umumnya selamat, terdapat situasi di mana penggunaannya mungkin tidak disarankan. Wanita yang mengalami keadaan berikut perlu berbincang dengan penjaga kesihatan sebelum memilih LARC: [8]

  • Penyakit radang pelvis semasa (PID) atau serviks purulen[8]
  • Diketahui atau disyaki mengandung[8]
  • Pendarahan faraj yang tidak dapat dijelaskan[8]
  • Fibroid rahim[8]
  • Kanser rahim[8]
  • Anomali rahim tertentu yang diketahui[8]
  • Alahan kepada mana-mana komponen IUD atau implan[8]

Penyedia penjagaan kesihatan boleh menawarkan nasihat yang sesuai berdasarkan sejarah dan keadaan kesihatan individu.

Adakah IUD dan Implan Melindungi Terhadap STI?

IUD dan implan tidak melindungi daripada jangkitan seksual (STI).[6] Untuk perlindungan terhadap kedua-dua kehamilan dan STI, adalah dinasihatkan untuk menggunakan kondom sebagai tambahan kepada LARC.[6]

Kos dan Ketersediaan LARC

Walaupun beberapa kos awal mungkin dikaitkan dengan pembelian dan penggunaan LARC, kos tersebut menjadi kos efektif dari semasa ke semasa. Di banyak negara, kaedah ini tersedia di klinik perancang keluarga, pejabat penyedia penjagaan kesihatan dan hospital. Selain itu, sesetengah LARC mungkin dilindungi oleh insurans kesihatan atau tersedia melalui program subsidi kerajaan yang boleh diakses oleh ramai wanita.

Ambil Langkah ke Hadapan!

LARC memberi kuasa kepada wanita untuk membuat pilihan termaklum tentang kesihatan reproduktif dengan kontraseptif yang mudah dijaga dan berkesan. Hubungi pembekal penjagaan kesihatan hari ini untuk mendapatkan nasihat kontraseptif yang sesuai untuk kesejahteraan anda!

Rujukan

  1. ACOG. “Long-Acting Reversible Contraception: Implants and Intrauterine Devices.” ACOG,https://www.acog.org/clinical/clinical-guidance/practice-bulletin/articles/2017/11/long-acting-reversible-contraception-implants-and-intrauterine-devices. Diakses pada 20 Oktober 2023.
  2. UNFPA. Hormonal Intrauterine Device (IUD) 1 Intrauterine device (IUD) 2 Implantable Contraceptives 3 Injectable Contraceptives 4, ,https://www.unfpa.org/sites/default/files/resource-pdf/larcs-unfpa-2021.pdf. Diakses pada 20 Oktober 2023.
  3. WHO. “FAMILY PLANNING.” Family Planning, https://fphandbook.org/sites/default/files/WHO-JHU-FPHandbook-2022Ed-v221115a.pdf. Diakses pada 20 Oktober 2023.
  4. FPNSW. “Copper IUD.” Family Planning NSW, https://www.fpnsw.org.au/factsheets/individuals/contraception/copper-iud. Diakses pada 20 Oktober 2023.
  5. Sexual Health Victoria. “Mirena IUD | Hormonal IUD Mirena | IUD Mirena insertion | IUD Mirena cost | Mirena IUD Melbourne.” Sexual Health Victoria, 21 August 2023, https://shvic.org.au/for-you/contraception/iud-intrauterine-device/hormonal-iud-contraception-mirena#how-do-i-use-the-hormonal-iud. Diakses pada 20 Oktober 2023.
  6. ACOG. “Long-Acting Reversible Contraception (LARC): Intrauterine Device (IUD) and Implant.” ACOG, https://www.acog.org/womens-health/faqs/long-acting-reversible-contraception-iud-and-implant. Diakses pada 20 Oktober 2023.
  7. NHS. “Contraceptive implant.” NHS, https://www.nhs.uk/conditions/contraception/contraceptive-implant/. Diakses pada 7 November 2023
  8. LINDA PRINE, MD, AND MEERA SHAH, MD, MS. “Long-Acting Reversible Contraception: Difficult Insertions and Removals.” 1 September 2018, https://www.aafp.org/pubs/afp/issues/2018/0901/p304.html. Diakses pada 20 Oktober 2023.

Penafian

Maklumat yang diberikan dalam artikel ini disediakan untuk tujuan maklumat am sahaja dan bukan pengganti nasihat perubatan profesional, diagnosis atau rawatan. Sentiasa berunding dengan doktor atau pembekal penjagaan kesihatan bertauliah jika anda mempunyai sebarang soalan tentang keadaan anda. Jangan mengabaikan nasihat perubatan profesional atau menangguhkannya akibat maklumat yang terkandung dalam artikel ini.

Imej yang digunakan dalam artikel adalah untuk tujuan ilustrasi sahaja. Pengarang dan penerbit tidak bertanggungjawab terhadap sebarang kerugian atau risiko, sama ada peribadi atau sebaliknya akibat daripada penggunaan sebarang maklumat yang terkandung dalam artikel ini.


​

Ditulis oleh Dr Shobika Nair, Doctor of Medicine, I.M. Sechenov First Moscow State Medical University, Russia on

Disemak oleh DoctorOnCall Panel Doctor